جعل و استفاده از چک مجعول _چک سفید امضاء - مغایرت در نوع خطوط مندرج در چک با خط امضای آن

بتاریخ : 31/7/79 پرونده کلاسه : 78/1981ک
شماره دادنامه : 216-31/2/79
مرجع رسیدگی : شعبه 414 دادگاه عمومی تهران
شاکی : آقای عزیر ... با وکالت آقای مهدی امینی
متهم آقای ناصر ... با وکالت آقای محمود مهدوی
اتهام : جعل و استفاده از چک مجعول
گردشکار: شاکی شکایتی بخواسته فوق علیه متهم بالا تقدیم داشته که پس از ارجاع باین شعبه و ثبت به کلاسه فوق و جری تشریفات قانونی در وقت مقرر دادگاه بتصدی امضاء کننده زیر تشکیل است و با توجه به محتویات پرونده ختم رسیدگی رااعلام و بشرح زیر صدوررای مینماید

رای دادگاه
در خصوص اتهام آقای ناصر .... فرزند محمد اسماعیل آزاد با تودیع وثیقه دایر به سرقت یکفقره چک بشماره 785815-1/6/77 عهده بانک ملت و جعل و استفاده از چک مجعول که برابر دادنامه 627 الی 125-13/2/76 محکومیت حاصل نموده بود و شعبه سی وپنجم دیوانعالی کشور در پی اعتراض متهم به آراء مذکور و بلحاظ نقص تحقیقاتی آراء را نقص و جهت رسیدگی مجدد باین شعبه دادگاه اعاده نموده اند دادگاه پس از انجام تحقیقات مجدد واستماع شهادت شهود بشرح صورتجلسه تنظیمی مورخه 21/2/79 و بررسی اوراق و محتویات پرونده موارد زیر را مدنظر قرار میدهد:
1- آقای ناصر .... چه درجریان تحقیقات اولیه و چه در جریان تحقیقات بعدی بعمل آمده خود را مالک سه دانگ شرکت برونل بشماره ثبت 15995 دانسته و در جهت اثبات ادعای خود به فتوکپی مدرکیه ای استناد نموده است که در قبال خروج خود از شرکت مذکور اصل آنرا به موقع خروج از شرکت به آقای عزیر .... مسترد نموده است و در مقابل این خروج یکفقره چک بمبلغ 000/000/000/2 ریال و بشماره 785815 مورخ 1/6/77 دریافت نموده است و اعلام داشته است که هم چک و هم فتوکپی استنادی به خط وامضاء عزیر .... تحریر و نگارش شده است که این ادعا آقای .... شدیدا" مورد انکار و تکذیب عزیر .... قرار گرفته و ادعای جعلیت آنها را نموده اند که دادگاه جهت کشف حقیقت جلب نظر کارشناسان خط دادگستری بعمل آورده کارشناسان بشرح نظریات مفصل و مضبوط در پرونده اعلام داشته اند که :
1- خطوط متن چک علیرغم تشابه ظاهری با خطوط آقای عزیز .... با توجه به مکث و توقف قلم در خطوط این تشابه ناشی از شبیه سازی نبوده با توجه به اختلافات اساسی در ویژگیهای فردی تحریر از سوی آقای .... تحریر نگردیده است (منتفی) و با توجه به اختلافات رنگ جوهر امضاء و متن ومحل استقرار قسمت انتهائی حواله کرد امضاء مقدم بر متن وجود داشته است وبا توجه به جمع بندی نتایج حاصله چک با استفاده از سفید امضاء تکمیل و تنظیم گردیده است
2- فتوکپی مدرکیه نیز با خطوط استکتابی آقای .... دارای اختلافات در ویژگی تحریر حروف کلمات پرتابها و نقطه گذاریها با یکدیگر مطابقت ندارد (منفی ) بنابراین نوشتجات آقای .... شبیه سازی شده است
2- آقای .... در جریان تحقیق اعلام داشته است در سال 78 هنگام خرید سهام شرکت برونل مبلغ 000/000/80 ریال را سرمایه گذاری نموده و با این مبلغ سرمایه مالک ششدانگ شرکت مذکور شده آقای .... نیز مبلغ 000/000/100 ریال سرمایه گذاری نموده است
3- صرفنظر از اینکه آقای .... هیچگونه دلیل ومدرکی که حاکی از سرمایه گذاری در جهت خرید سهام شرکت برونل باشد ارائه ننموده است تنها اعلام کرده که قسمتی از مبلغ سرمایه گذاری بصورت پول رایج کشور و قسمتی نیز بصورت دلار و در دفعات مختلف به .... پرداخت کرده است که بنا به اعلام طرفین اولا"75% از سهام شرکت خریداری شده و منتقل گردیده است و به 100% سهام ثانیا" تمامی سهام خریداری شده برابر پاسخ استعلام واسطه از سازمان ثبت شرکتها به آقای عزیز .... منتقل گردیده است و آقای .... تنها بعنوان بازرس شرکت مذکور یاد شده و اشاره ای باینکه وی نیز از صاحبان سهام شرکت باشد نگردیده است.
3- بر فرض پذیرش ادعای .... در سرمایه گذاری جهت خریدسهام با توجه بمیزان سرمایه گذاری طرفین و خرید سهام شرکت آنهم به میزان 75% سهام و قابل قبول بنظر نمیرسد که آقای .... با سرمایه گذاری کمتر مالک سه دانگ شرکت (50 سهام ) شده باشد و سهم متعلق به آقای .... با سرمایه گذاری بیشتر5/1 دانگ شرکت یعنی 25% سهام شرکت باشد.
4- برابر اعلام آقای .... عمده سرمایه شرکت شامل دفترکار و قطعه زمینی به مساحت 1800 مترواقع در خیابان ولیعصر بالاتر از پارک ساعی بوده که بمبلغ 108 میلیون تومان خریداری نموده اند و مبلغ پرداختی به فروشندگان تنها هیجده میلیون تومان که مبلغ 000/000/90 میلیون تومان بابت الباقی ثمن معامله و مطالبات فروشندگان باقیمانده است که با توجه به فروش دفتر شرکت و نیز انتقال رسمی سهام شرکت بنام خریداران چرا با گذشت بیش از ده سال از انجام معامله فروشندگان اولیه شرکت مطالبات خود که قسمت اعظم و ثمن معامله بوده را درخواست نکرده و نسبت به آن هیچ گونه ادعائی ننموده اند
5- شهادت شهود صرفنظر از اینکه شهود تعرفه شده رابطه نسبی وسببی نزدیک باطرفین پرونده و بلااخص آقای .... داشته اند همگی بعدم مشروعیت چک مذکور در نزد آقای .... واینکه چک از کیف عزیز .... توسط وی برداشته شده است شهادت داده اند و اظهار داشته اند که این مطلب بلحاظ اعتماد و اطمینانی که آقای .... به آنها داشته است صراحتا" اعلام نموده است.
6- متهم هیچگونه دلیل و مدرک موجه و مدللی که حاکی از مشروعیتش در تحصیل چک ادعائی باشد ابراز ننموده و تمامی اظهار نظر بر منبای یک سری ادعا بوده و بدون اینکه این ادعا اساس و منشاء موجه داشته باشد بنابراین با التفات بمراتب دادگاه بمراتب دادگاه بزهکاری آقای ناصر .... محرز ومسلم دانسته اما نظر به اوضاع و شرایط و سن وسال متهم دادگاه ویرا مستحق تخفیف دانسته و با انطباق عمل وی با مواد 661 و 536 قانون مجازات اسلامی و بلحاظ قرار دادن مواد 23 و 16 قانون مرقوم از حیث سرقت چک به پرداخت مبلغ 000/000/1 ریال (یک میلیون ریال ) جزای نقدی بدل از حبس از شلاق و از جهت جعل چک واستفاده از آن بپرداخت مبلغ 000/000/10 جرای نقدی و بنفع صندوق دولت محکوم می نماید ودر خصوص اتهام عزیر .... به صدور یک فقره چک بلامحل با توجه به نظریه های کارشناسان خط رسمی دادگستری و بلحاظ عدم احراز وقوع بزه منتسب بوی دادگاه با توجه به اصل برائت و مستندا" به اصل 37 قانون اساسی رای بر برائت وی صادر و اعلام میدارد و در خصوص دادخواست مدعی خصوصی آقای ناصر .... بطرفیت خوانده آقای عزیر .... دائر به مطالبه مبلغ 000/000/000/2 ریال وجه چک شماره 785815 مورخ 1/6/76 با احتساب هزینه دادرسی نظر باینکه خوانده بشرح فوق و در خصوص چک مذکور برائت حاصل نموده است و مدیون بودن وی محرز نگردیده است دادگاه با غیر ثابت تشخیص دادن دعوی خواهان حکم به بطلان آن صادر و اعلام میدارد رای صادره حضوری بوه و ظرف 20روز پس از ابلاغ قابل اعتراض در دیوانعالی کشور میباشد.
رئیس شعبه 414 دادگاه عمومی تهران - احمدی


شماره دادنامه : 462
تاریخ رسیدگی : 10/9/1379
مرجع رسیدگی : شعبه 25 دیوانعالی کشور
هیئت شعبه : آقایان دکتر احمد هاشمی - حبیب الله صابری مستشار0
موضوع : تجدیدنظرخواهی از دادنامه شماره 216-21/2/1379 صادره از شعبه 414 دادگاه عمومی تهران
تجدیدنظرخواه : آقای ناصر .... با وکالت آقای محمود مهدوی وکیل پایه یک دادگستری
تجدیدنظرخوانده : آقای عزیر .... با وکالت آقای مهدی امینی وکیل پایه یک دادگستری

خلاصه جریان امر:
پیرو گزارش مورخ 7/11/1378 و دادنامه شماره 7/11/1378 صادره از این شعبه پرونده مجددا" به شعبه محترم اعاده و شعبه مرقوم حسب مندرجات رای صادره از این شعبه به موضوع رسیدگی و آخرالامر طی دادنامه شماره 216-21/2/1379 تجدیدنظرخواسته خلاصتا" بشرح زیر رای صادر نموده است.
اولا": از نقطه نظر کیفری دادگاه محترم صادر کننده حکم در خصوص اعلام بزه سرقت و جعل و استفاده از سند مجعول اتهام وارده بر آقای ناصر .... دائر بر سرقت و جعل و استفاده از سندمجعول که یک فقره چک مورد دعوی است را ثابت دانسته النهایه متهم را مشمول ارفاق تشخیص و با انطباق اعمال ارتکابی از ناحیه متهم بر مواد661 و 536 قانون مجازات اسلامی و با رعایت مواد 16 و22 قانون مجازات اسلامی مشارالیه را از نقطه نظر ارتکاب سرقت به پرداخت یک میلیون ریال جزای نقدی بدل از حبس و شلاق و از نقطه نظر ارتکاب جعل و استفاده از سند مجعول نیز بپرداخت پنج میلیون ریال 5000000 ریال جزای نقدی محکوم نموده است.
همچنین دادگاه محترم صادر کننده حکم در خصوص اعلام بزه صدور چک بلامحل ، بشرح در رای صادره ارتکاب بزه صدور چک بلامحل رااحراز ننموده و باعنایت به اصل 37 قانون اساسی و رعایت اصل برائت بلحاظ عدم احراز وقوع بزه در خصوص اتهام آقای عزیر .... دایر بر صدور یک فقره چک بلامحل شماره 785815-1/6/77 بانک ملت به مبلغ دو میلیارد ریال 000/000/000/2 ریال حکم برائت صادر و اعلام نموده است.
ثانیا" : در مورد دعوی ضرر و زیان مدعی خصوصی آقای ناصر .... خواهان علیه خوانده آقای عزیر .... بخواسته مطالبه وجه چک مرقوم و خسارات مربوطه دادگاه دعوی مطروحه را حسب اوراق پرونده ثابت ندانسته و حکم به بطلان دعوی خواهان صادر و اعلام نموده است.
آقای ناصر .... از حکم صادره درخواست تجدیدنظر نموده است. پرونده جهت رسیدگی به دیوانعالی کشور ارسال و باین شعبه ارجاع شده است. لوایح مفصل تجدیدنظرخواه در موقع صدور رای عینا" قرائت خواهد گردید.
هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از قرائت گزارش عضو ممیز و اوراق پرونده و اخذ نظریه دادیار محترم دیوانعالی کشور دائر بر اقدام و رای شایسته ومشاوره لازم بشرح آتی مبادرت بصدور رای مینماید.

رای
با عنایت به محتویات پرونده از ناحیه تجدیدنظرخواه ایراد و اعتراض موثری که نقض دادنامه تجدیدنظرخواسته را ایجاب نماید بعمل نیامده است و دادنامه مارالذکر که در قسمت کیفری و در خصوص محکومیت آقای ناصر .... در خصوص بزه های سرقت و جعل و استفاده از سند مجعول با عنایت به دلایل ومدارک و قرائن وامارات موجود در پرونده اصدار یافته و در مورد اتهام آقای عزیر .... دائر بر صدور یک فقره چک بلامحل با عنایت به اصل برائت و بعلت عدم احراز وقوع بزه منجر به برائت متهم گردیه و در بخش حقوقی نیز بعلت عدم احراز ثبوت دعوی خواهان حکم به بطلان دعوی صادر شده بشرح معنونه و مندرجه در آراء صادره حکم تجدیدنظر خواسته وفق مقررات و موازین قانونی اصدار یافته است
النهایه نظر باینکه در متن حکم صادره در خصوص رعایت مقررات تعدد جرم ماده 47 قانون مجازات اسلامی از قلم افتاده است لذا با قید ماده 47 قانون مجازات اسلامی در متن حکم صادره و باامعان نظر به این مطلب ونظر باینکه در حدود تجدیدنظر خواهی بعمل آمده نیز ایراد و اشکالی بر دادنامه تجدیدنظر خواسته مشهود وملحوظ نیست لذا رای مارالذکر در هر دو قسمت کیفری و حقوقی نتیجتا" ابرام می گردد.

منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)